Po prawdzie prawo – jako dziedzina naukowa ukształtowała się dopiero na początku XIX wieku. Wówczas jeszcze nieopierzona z wolna zaczęła wkraczać na progi największych uniwersytetów. Usystematyzowanie nauki prawniczej trochę trwało. Proces jej porządkowania nastąpił dopiero po zakończeniu drugiej wojny światowej.
Historia nauki prawa
Wbrew pozorom w drugiej połowie lat 50’ minionego stulecia prawo nie stanowiła odrębnej i wydzielonej nauki. Stanowiło jeden z elementów historii państwa. Był to element nade istotny, a w polskich szkołach nazwa przedmiotu była następująca – Historia Państwa i Prawa. Z czasem tytułowa dziedzina nauki została podzielona na poszczególne segmenty opatrzone konkretnymi datami. W związki z takim podziałem wyróżnialiśmy :
– powszechna historia państwa i prawa
– historia państwa i prawa danego obszaru
– nauka prawa rzymskiego i kanonicznego
– doktryny polityczno-prawne
– historię poszczególnych gałęzi prawa (karne, cywilne etc…)
Początki prawa
O ile systematyzowanie i rozwój prawa z lat niedalece minionych jest prosty za sprawą tekstów i źródeł jakimi dysponujemy, o tyle powrót do jego całkowitych początków może być problematyczny. Mimo to powszechnie uznaje się, że prawo jako system zastało zapoczątkowane na Bliskim Wschodzie. Za czasów starożytności na tychże terenach normy ogólne były regulowane sytuacjami kazuistycznymi i tak ówczesny system prawny nakazywał między innymi krwawą zemstę, czy też talion. Źródłem poznania tych teorii okazują się być niedawno odszyfrowane hieroglify z przepisami karnymi jeszcze z czasów Nowego Państwa oraz papirusy z czasów państwa ptolemejskiego, przy czym warto uwzględnić, że czasy te były silnie uwarunkowane wpływami kultury starożytnej Grecji i Rzymu. Wyjaśnia Adwokat Goncik-Jaskólska.
Pierwsze systemy prawne
A skoro przy starożytności, Grecji oraz Rzymie jesteśmy, warto się na chwilę zatrzymać. Otóż to właśnie przedstawiciele tych obszarów stworzyli dla zachodniej cywilizacji pojęcia państwa i polityki, które poniekąd ustanowiły pierwszy system prawny. To gamy tych pojęć zaliczyć należy także pojęcie praworządności, słuszności, sprawiedliwości i retoryki. To na kanwie tych słów Rzymianie rozpoczęli podstawowe dla cywilizacji zachodniej formuły prawa prywatnego z tym naczelnym – prawem własności. Dokonania Rzymian i Greków, którzy walnie przyczynili się do filozofii prawa rozlały się na całą mapę Starego Kontynentu. Z osiągnięć starożytnych państw czerpali praktycznie wszyscy, zaś prawo rzymskie jako dziedzina obecne jest na studiach prawniczych po dziś.